Vodou Sacred Sites of Haiti

Haitian Vodou (pisane również jako Vaudou, Vodun, Vodoun i Voodoo) to synkretyczna religia praktykowana głównie na Haiti i w diasporze haitańskiej. Praktykujący nazywani są „vodouists” lub „sługami duchów”. Vodouiści wierzą w odległego i niepoznawalnego Najwyższego Stwórcę, Bondye (wywodzącego się z francuskiego terminu Bon Dieu, oznaczającego „dobry Bóg”). Ponieważ Bondye nie interweniuje w sprawach ludzkich, voduiści kierują swój kult w stronę duchów podległych Bondye, zwanych Loa. Każdy loa jest odpowiedzialny za określony aspekt życia, a dynamiczne i zmieniające się osobowości każdego loa odzwierciedlają różne aspekty życia, którym przewodniczą. Aby poruszać się w codziennym życiu, vodouiści pielęgnują osobiste relacje z loa poprzez składanie ofiar, tworzenie osobistych ołtarzy i przedmiotów dewocyjnych oraz uczestnictwo w wyszukanych ceremoniach muzycznych, tanecznych i opętania.

Vodou pochodzi z Karaibów i rozwinęła się w Cesarstwie Francuskim w XVIII wieku wśród niewolników z Afryki Zachodniej, kiedy afrykańskie praktyki religijne były aktywnie tłumione, a zniewoleni Afrykanie zostali zmuszeni do przejścia na chrześcijaństwo. Praktyki religijne współczesnego Vodou wywodzą się i są blisko spokrewnione z zachodnioafrykańskim Vodun, praktykowanym przez Fon i Ewe (grupy etniczne i językowe w krajach Ghany, Beninu, Togo i Nigerii). Vodou zawiera również elementy i symbolikę innych ludów afrykańskich, w tym Joruba i Kongo, a także wierzeń religijnych Taíno (rdzennych Karaibów), rzymskiego katolicyzmu i duchowości europejskiej, w tym mistycyzmu, masonerii i innych wpływów.

Zaadaptowano z Wikipedii http://www.wikiwand.com/en/Haitian_Vodou

Tradycyjnie duże rodziny na wiejskich terenach Haiti organizowały się w skupiska domów otaczających centralny dziedziniec. Ta struktura organizacyjna nazywana jest lakou, co oznacza również samą dalszą grupę rodzinną. Model lakou ma swoje korzenie w dziedzictwie plantacyjnym Haiti. Jako naród wychodzący z niewoli, Haiti przyjęło lakou jako środek ochrony przed powrotem plantacji. Lakou stał się oddolnym sprzeciwem wobec wszelkich działań państwa zmierzających do przywrócenia porządku plantacyjnego. Istniejąc całkowicie poza stanem, lakou stał się tym, co Gérard Barthélemy nazwał „systemem egalitarnym bez państwa”.

Drugim ważnym czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju lakou był wzrost vodou na Haiti. Po uzyskaniu niepodległości przez Haiti w 1804 r. Kościół katolicki zmagał się z 56-letnim zaniedbaniem. W tej otchłani kwitło vodou - zakorzenione w zachodnioafrykańskich tradycjach. Brak Kościoła na początku 1800 roku pozwolił na ponowne pojawienie się innych tradycji Afryki Zachodniej, takich jak związek rodzinny. Ta złożona struktura rodziny, ściśle związana z praktyką vodou, stała się podstawą systemu Lakou.

Lakou reprezentuje skrzyżowanie ziemi, dalszej rodziny i duchowości. Z geograficznego punktu widzenia lakou obejmuje majątek rolniczy rodziny wielopokoleniowej, indywidualne mieszkania i wspólny obszar kultu. W sercu peristilu, czyli świątyni, znajduje się święte drzewo mapou, uważane za ogniwo, mitan Poteau między światem duchów a ziemią. W Vodou religia i sposób życia są jednocześnie nierozerwalnie związane z tożsamością Haiti i strukturą lakou. Pełny opis haitańskiej religii vodou można znaleźć w Artykuł w Konsulacie Haitańskim o Haodian Vodou. Podczas ceremonii vodou szef kuchni lakou (patrz sieć i hierarchia Lakou) działał jako kapłan lub kapłanka vodou.

Zarówno jako symbol wolności - pod uciskiem niewolnictwa nie było możliwe utrzymanie rodzinnych grobowców - a jako duchowy związek z przodkami cmentarze rodzinne są integralną częścią struktury lakou. Cmentarze te służą jako stałe przypomnienie początków rodziny i lakou, przypominając członkom o znaczeniu zachowania społeczności i ziemi, na której została zbudowana. Kult przodków jest integralną częścią religii vodou. Na początku każdego rytuału vodou prowadzonego w lakou, grupa potomków recytuje całą genealogię duchów i przodków lakou.

http://sites.duke.edu/lawandhousinginhaiti/historical-background/lakou-model/

Saut-d'Eau, po francusku „wodospad”, to wioska w dzielnicy Mirebalais na Haiti. Obszar ten ma znaczenie kulturowe na Haiti, zarówno dla katolików, jak i praktykujących Vodou. W XIX wieku uważa się, że na palmie pojawiła się tam Matka Boska z Góry Karmel (lub blisko spokrewniona Vodou Lwa, Erzulie Dantor). Francuski ksiądz, obawiając się przesądów, które to zainspirują, wyciął drzewo, ale mimo to stało się ważnym miejscem religijnym dla Haitańczyków. Co roku w wodospadach odbywa się wielka pielgrzymka religijna podczas święta Matki Bożej z Karmelu w dniach 19–14 lipca. Podczas festiwalu odbywa się obrzęd eucharystyczny, a także różne rytuały vodou, ale podstawową czynnością oddania jest kąpanie się w wodach wodospadów i proszenie o przysługę Dziewicy lub Erzulie. Woda jest również święta dla lwa Damballah i Ayida Wedo. Uważa się, że wody mogą wyleczyć problemy macicy, takie jak bezpłodność. Wiele kobiet, które przyjeżdżają do Saut d'Eau, składa ofiary ze swojej bielizny, aby leczyć bezpłodność.

Aby uzyskać dodatkowe informacje na temat Haitian vodou i świętych miejsc vodou zilustrowanych tutaj, zobacz:

Wikipedia

Encyklopedia Britannica

Pielgrzymka na Haiti, w The Journal of the Society of Americanists

Archiwum Vodou, autor: Claire Payton

Artykuł w Konsulacie Haitańskim o Haodian Vodou

Warunki i pojęcia Voudou